W Polsce obecnie wydaje się wiele książek o uzależnieniach. Oczywiście należy to pochwalić. Nie spotkałem jednak jeszcze książki, która w tak prosty sposób, a jednocześnie tak komplementarnie podchodziłaby do zjawiska jak ta…
„Nowoczesna profilaktyka uzależnień”, którą chcę Ci zaprezentować, została napisana przez ks. Marka Dziewieckiego. Autora przedstawiałem już przy okazji recenzji poprzedniej jego książki. Przypomnę tylko, że oprócz tego, że jest księdzem, jest również doktorem psychologii i specjalizuje się w psychoprofilaktyce i terapii uzależnień.
Pierwsza myśl, jaka nasunęła mi się po lekturze tej książki to fakt, że do problemu uzależnienia nie można podchodzić jednostronnie. Nie wystarczy informować o skutkach zażywania środków uzależniających, nie wystarczy uczyć postaw asertywnych, nie wystarczy nawet ukazywanie alternatyw (szukania szczęścia gdzie indziej). To zbyt mało. Z drugiej strony skupienie się na stronie duchowej, jak robi to wielu kapłanów, to też zdecydowanie za mało. Ks. Marek proponuje podejście szersze – łączące wszystkie dotychczasowe.
Trzeba bowiem wiedzieć, że każdy człowiek przez sam fakt bycia człowiekiem już jest zagrożony. Każdy ma bowiem pragnienia (często zresztą zniekształcone), które mogą doprowadzić do zagrożenia uzależnieniem.
Niezmiernie ważna jest także postawa wobec wolności. Wolność od zobowiązań czy niepodejmowania działań – jak wyjaśnia autor – jest bez wartości. Błędne jest podejście: „jestem wolny, więc nic nie muszę robić”. Prawdziwa wolność objawia się właśnie w tym, na ile jesteśmy zdolni ją zainwestować w działanie ku dobru.
Ks. Dziewiecki omawia cały mechanizm uzależnienia na przykładzie najbardziej w Polsce rozpowszechnionego alkoholizmu. Warto tutaj powiedzieć, że w odróżnieniu od wielu profilaktyków ks. Marek nie potępia w czambuł alkoholu, ale zwraca uwagę zarówno na jego pozytywne, jak i negatywne (uzależniające) strony.
Dzięki lekturze jego książki poznasz więc powody uzależnienia oraz możliwości poradzenia sobie z tym problemem. Autor zwraca uwagę na fakt, że bardzo trudno samemu wyjść z uzależnienia i podkreśla rolę rodziny i grup pomocy (takich jak choćby Anonimowi Alkoholicy).
Warto jeszcze zwrócić uwagę na fakt owych powodów uzależnienia. Ks. Marek ukazuje, że w wielu książkach o psychoprofilaktyce uzależnień mówi się o uzależnieniach opierając się wyłącznie na wywiadach z młodzieżą i osobami uzależnionymi. W ten sposób autorzy takich książek zupełnie nie zauważają, że istnieje poważna różnica między powodami deklarowanymi a rzeczywistymi. Często bowiem mówi się, że młodzież sięga po substancje uzależniające z ciekawości (tak mówi sama młodzież). Tylko nikt nie zadaje sobie pytania, dlaczego akurat ciekawość popchnęła młodzież w stronę środków uzależniających, a nie w stronę czegoś dobrego…
Mam szczerą nadzieję, że przytaczając te kilka myśli z książki ks. Marka zachęcę Cię do sięgnięcia po nią. Nie ukrywam, że naprawdę warto. Dowiesz się z niej nie tylko naprawdę sporo o samym uzależnieniu, ale również nauczysz się jak być dobrym profilaktykiem wobec swoich bliskich. Nie łudzisz się chyba, że w dzisiejszych czasach Ty i Twoje dzieci jesteście całkowicie bezpieczni i taka wiedza nigdy nie będzie Ci potrzebna…
Paweł Królak
