Narnia – kraina nie tylko dla dzieci

Czy pragnąłeś kiedyś, Drogi Czytelniku, znaleźć się w jakimś innym świecie? W miejscu, gdzie zawsze jest pięknie, dookoła szumią lasy pełne ptaków, zwierząt i driad. W krainie, gdzie wszyscy są do Ciebie przyjaźnie nastawieni, gdzie zwierzęta mówią, a nimfy wraz z faunami tańczą na leśnych polanach… Czy marzyłeś o tym, by znaleźć się w Narnii?

Jeśli jeszcze tam nie byłeś, to zabieram Cię w fantastyczną podróż wraz z czwórką głównych bohaterów na spotkanie przygody i przede wszystkim samego Aslana. A teraz „włącz” pokłady swej wyobraźni, odkryj tajemne przejście w swoim domu (wcale nie musi to być szafa ) i przechodź śmiało na drugą stronę. Zapewniam Cię, że nie pożałujesz tej decyzji…

Nadmienię jeszcze tylko parę słów o twórcy tej magicznej krainy i ruszamy w drogę… „Opowieści z Narnii” to siedmiotomowy cykl stworzony przez C.S. Lewisa – wirtuoza pióra, który mówił o sobie: „Obrazy same zjawiają się w mojej głowie… ja tylko piszę o nich książki.” I tak też powstały narnijskie opowieści, gdyż natchnienie i pomysł zaczerpnął autor z obrazu przedstawiającego fauna, idącego zaśnieżoną ścieżką przez gęsty las. Trzymał on w rękach kilka paczek oraz kolorową parasolkę…Notabene, w ten sposób niniejszy faun został pierwszym mieszkańcem Narnii!:-)

A teraz w wielkim skrócie przemkniemy szybko przez każdy z tomów, by mieć pewien zarys tej niezwykłej historii, która wciąga każdego, kto zacznie ją czytać i sprawia, że czas i reszta szarej rzeczywistości przestają istnieć…

Pierwszy tom zatytułowany „Lew, czarownica i stara szafa” opowiada historię czwórki rodzeństwa: Piotra, Zuzanny, Edmunda i Łucji Pevensie, którzy przedostają się przez tajemniczą starą szafę do Narnii – krainy mówiących zwierząt, faunów, leśnych driad itp. Krainą bezprawnie rządzi Biała Czarownica, która sprawiła, że panuje tu wieczna zima. Mieszkańcy Narnii, spotykając przybyszów ze świata ludzi, zaczynają żyć nadzieją, że spełni się stara przepowiednia, Aslan – prawowity władca powróci i złe czasy przeminą…

„Książe Kaspian” to druga część cyklu „Opowieści z Narnii”. Od ostatniego pobytu czworga dzieci w Narnii minęły setki lat, podczas gdy w świecie ludzi minął zaledwie rok. Narnią rządzi uzurpator Miraz, wuj księcia Kaspiana, który wmawia wszystkim, że mówiące zwierzęta to wymysł wyobraźni, a lew Aslan nigdy nie istniał. Kaspian wierzy jednak w „Starą Narnię”, uciekając z zamku odnajduje starych mieszkańców tej krainy i postanawia bronić prawdy oraz odzyskać należny mu tron. W tym czasie rodzeństwo Pevensie w tajemniczy sposób przybywa do Narnii, aby wykonać powierzoną im misję…

Trzeci tom nosi tytuł „Podróż Wędrowca do świtu”. Edmund, Łucja oraz ich nieznośny kuzyn Eustachy przenoszą się za pomocą zaczarowanego obrazu na pokład „Wędrowca do świtu”. Tam spotykają ponownie młodego króla Kaspiana, który wyruszył w poszukiwaniu dawnych przyjaciół swego ojca – baronów narnijskich (wysłanych kiedyś przez Miraza na morze). Tak zaczyna się niezwykła, pełna przygód podróż aż na Koniec Świata, gdzie jest już tylko coraz jaśniej i bliżej krainy Aslana…

„Srebrne krzesło” jest czwartą częścią „Opowieści…”. Aslan wzywa do Narnii Eustachego i jego szkolną koleżankę Julię. Od wyprawy na Koniec Świata minęło w Narnii blisko 50 lat i król Kaspian jest już sędziwym starcem, natomiast Eustachy jest starszy tylko o rok. W Narnii wydarzyło się nieszczęście – ukochany syn króla Kaspiana zaginął bez wieści. Eustachy i Julia podejmują się trudnego zadania odnalezienia księcia Rilliana, rozpoczynając daleką i niebezpieczną wędrówkę przez obce krainy północy…

Piąty tom zatytułowany „Koń i jego chłopiec” opowiada historię Szasty – biednego chłopca z kraju Kalormen. Chłopak nie mając tu łatwego życia, postanawia uciec na swym koniu o imieniu Bri do Narnii, do której zawsze go coś ciągnęło. W podróży przyłącza się do nich księżniczka Arawis na swoim koniu, Hwin. Po kilku dniach dowiadują się, że Kalormeńczycy chcą podbić Archenlandię i Narnię. Szasta i Arawis postanawiają podjąć próbę ocalenia tych krain, a przy okazji odkrywają coś niezwykłego…

„Siostrzeniec czarodzieja” to szósty tom niniejszego cyklu. Jest to niejako prequel wszystkich innych wydarzeń opisanych w pozostałych tomach. Digory i Pola (sąsiedzi) zostają wciągnięci w szalony eksperyment wuja Andrzeja, który skonstruował czarodziejskie pierścienie. Za pomocą owych pierścieni przenoszą się do różnych światów, gdzie m.in. budzą okrutną królową Jadis oraz stają się świadkami stworzenia Narnii przez Aslana. Digory zostaje poddany pewnej próbie, od której zależą przyszłe losy Narnii…

Siódmy i ostatni tom nosi tytuł „Ostatnia Bitwa”. Rządy w Narnii obejmuje fałszywy Aslan, który nakazuje wszystkim pracować dla okrutnych Kalormeńczyków. Do boju w największej i rozstrzygającej bitwie o Narnię stają: ostatni król Tirian, Eustachy, Julia i garstka ich narnijskich przyjaciół. Czy w tym magicznym świecie zapanuje jeszcze pokój? Czy prawdziwy Aslan przybędzie? A może to już koniec Narnii…?

I tak prześledziliśmy zaledwie namiastkę tego, co Cię czeka, Drogi Czytelniku, w każdej z książek.

W tytule recenzji napisałam, że Narnia jest krainą nie tylko dla dzieci. To szczera prawda. Lewis pierwszy tom dedykował swojej chrześniaczce. W dedykacji zawarł jednak myśl, że do bajek trzeba dorosnąć. A właściwie – dorastać za każdym kolejnym ich czytaniem. I właśnie tu mamy szansę dorastać, czytając kolejne części cyklu, gdyż autor ukazuje coś więcej niż tylko bogactwo swej wyobraźni czy dziecięcego świata…

Kiedy zatrzymamy się tylko na świecie fantazji, dostrzeżemy jedynie walkę dobra ze złem (jak pewnie w wielu innych książkach). W świat Narnii należy wejść głębiej i dojrzalej, gdyż jest on pełen symboli i alegorii – można go odczytywać na wielu płaszczyznach. Niezwykłe jest to, że na kartach „Opowieści…” odnajdujemy tak wiele wątków biblijnych, począwszy od stworzenia Adama i Ewy aż do czasów Apokalipsy. Najważniejsze jednak przesłanie stanie się jasne, gdy odkryjemy imię tego, który ukryty jest pod postacią Aslana. On sam daje wskazówki Czytelnikowi: „– Jestem – rzekł Aslan. – Ale tam mam inne imię. Musicie mnie rozpoznać pod tym imieniem. Właśnie dlatego zaprowadzono was do Narnii. Przez to, że poznaliście mnie trochę tutaj, będziecie mogli poznać mnie lepiej tam”. (Podróż „Wędrowca do Świtu”, s. 245)

Zachęcam Cię, Drogi Czytelniku, do przeczytania „Opowieści z Narnii”. Jeśli nawet swoją przygodę z Narnią zacząłeś od ekranizacji filmowej i jeśli choć trochę Cię ona zainspirowała, to powinieneś sięgnąć po książki, gdyż film wiąże się z ograniczeniami czasowymi i wszystkiego nie przekaże, a poza tym książki są po prostu lepsze. Ponadto myślę, że warto mieć w swojej biblioteczce literaturę tego formatu, po którą można sięgnąć w każdym wieku. Uważam też, że będzie ona świetnym prezentem dla każdego, kto lubi korzystać z daru fantazji, a przy tym ceni niebanalną lekturę.
Anna Kuźniar

Anna Kuźniar