Nawet jeśli sami nie mamy dzieci, z obserwacji ludzi obdarzonych potomstwem możemy wysnuć wniosek, że jego posiadanie nie jest pasmem nieustających radości, za to niewątpliwie może doprowadzić do szewskiej pasji. Upór dziecka domagającego się nowej zabawki jest w stanie postawić na nogi cały personel sklepu i wszystkich kupujących. Jak sobie poradzić w takiej sytuacji?
Odpowiedzi na to, a także szereg innych pytań, udziela w swej książce Jak wychowywać dziecko i nie oszaleć? dr Kevin Leman, światowej sławy psycholog i specjalista w dziedzinie komunikacji społecznej. Nie są to tylko suche instrukcje – autor proponuje całą koncepcję wychowawczą, nazwaną przez niego dyscypliną praktyczną. W dzisiejszym świecie rodzice są często zagubieni i wahają się pomiędzy twardą dyscypliną popieraną kategorycznym stwierdzeniem „ma być tak jak chcę” a zwykłym pobłażaniem i brakiem wszelkich wymagań. Trzeba przyznać, że obie metody mają fatalne skutki dla kształtowania osobowości wychowanków.
Leman zachęca rodziców do podjęcia swej roli i wskazuje, jak robić to właściwie, nie zamieniając się w niewolnika własnego dziecka bądź przeciwnie – w jego „pana i władcę”.
W kolejnych rozdziałach książki autor przedstawia zasady dyscypliny praktycznej. Opisuje też na czym polega złoty środek w wychowaniu oraz w jaki sposób dzieci uczą się właściwych zachowań. Podaje przekonujące argumenty, dlaczego dyscyplina praktyczna ma przewagę nad stosowanym w wielu domach systemem kar i nagród.
W walce z tyranią „małych potworków” nieraz przyjdzie rodzicom zareagować stanowczo, jednak aby dyscyplina praktyczna odniosła pożądany skutek, konieczna jest silna więź i obustronny szacunek. Dzieci muszą czuć, że są kochane zawsze, także wtedy, kiedy są dyscyplinowane. To istotne przesłanie dyscypliny praktycznej.
Autor przestrzega, że w procesie wychowania łatwo jest wpaść w pułapkę bycia „superrodzicem”. Pomaga także zrozumieć, czym naprawdę jest zdrowa rodzina, co nie zawsze oznacza doskonałość i perfekcjonizm. Pokazuje pozytywne skutki dyscypliny praktycznej.
Leman nie zapomina, że dziś wiele osób znajduje się w trudnej sytuacji samotnego rodzica, co pociąga za sobą specyficzne trudności i przyjęcie na siebie dodatkowych obowiązków. Ponadto osoby te muszą sobie radzić z własnym życiem uczuciowym. Autor podaje szereg wskazówek pomocnych w sytuacji rozbitej rodziny, jak też podczas prób zawiązywania nowej rodziny po rozwodzie.
Oprócz tego Leman omawia szereg szczegółowych problemów, które mogą dotyczyć dzieci, takie jak lęki, bójki, kłamstwa, niejedzenie, eksploracja seksualna, samolubstwo, odrabianie pracy domowej czy rywalizacja między rodzeństwem.
Książkę czyta się bardzo szybko. Przez tekst przebija mądrość oparta na doświadczeniu i ciekawe założenia. Zapewniam, że przeczytanie tej pozycji przyda się każdemu. Tym, którzy już są rodzicami, pomoże w rozwiązywaniu praktycznych problemów, a wszystkim – bardzo poszerzy spojrzenie na to, czym właściwie jest wychowanie.
Lepiej i łatwiej jest działać wtedy, gdy dzieci są jeszcze małe, gdyż jak mówi przysłowie: „małe dziecko – mały kłopot, duże dziecko – duży kłopot”.
Emilia Fornalczyk
