Czy rozumiesz, co czytasz? Jakżeż mogę rozumieć, jeśli mi nikt nie wyjaśni? (Dz 8,30n). Tym cytatem rozpoczyna się słowo wstępne do tej książki. Również sam jej tytuł sugeruje, że czytanie Pisma Świętego nie jest sprawą tak prostą, jak mogłoby się wydawać. Z zamiarem uzyskania pomocy i przekonania się, czy moja wiedza na temat Biblii jest adekwatna, podjęłam więc lekturę tej książeczki.
Trzeba od razu zaznaczyć, że jest to dzieło dwóch wykładowców Pisma Świętego, którzy wydali wiele publikacji naukowych o istotnym znaczeniu duszpasterskim. Stąd ich nazwiska na okładce gwarantują naukową rzetelność i dokładność w wyjaśnianiu tematu. Rzeczywiście, precyzyjne ustrukturalizowanie prezentowanych zagadnień rzuca się w oczy już przy pobieżnym przejrzeniu publikacji.
Autorzy koncentrują się wokół kilku zasadniczych punktów. Omawiają kolejno takie zagadnienia jak: rozpoznanie modelu literackiego, identyfikacja tekstu, jego granice i kontekst, analiza tekstu (filologiczna i literacka), rekonstrukcja okoliczności powstania na poziomie faktów i na poziomie redakcji oraz odczytanie przesłania: oddziaływanie tekstu i jego aktualność.
Następnie – w świetle powyższych punktów – omawiają wybrane rodzaje literackie występujące w Biblii, mianowicie: przypowieści, mowy i opowiadania o cudach, szczegółowo analizując po jednym konkretnym przykładzie każdego z nich.
Muszę przyznać, że początkowo zraził mnie trochę sam język publikacji – wydawał mi się zbyt naukowy, skomplikowany i momentami z niezrozumiałymi terminami. Nie miałam do czynienia z teologią i miałam wrażenie, że książka ta wcale nie ułatwia mi pokonania tej bariery. Jednak przy powtórnej lekturze coś się zmieniło – zaczęłam rozumieć więcej, z większą łatwością przechodziłam przez kolejne strony. Zauważyłam, że to, co trudne, nie zawsze da się łatwo powiedzieć bez ryzyka nadmiernych uproszczeń.
Z lektury wyniosłam wiele nowych spostrzeżeń i pogłębiłam wiedzę na temat Pisma Świętego. Nie zdawałam sobie sprawy, że prawidłowe odczytanie tekstów, które powstawały w całkiem innych czasach, innych warunkach geograficznych, historycznych i kulturowych, wymaga nieco większej wiedzy, niż ta, którą miałam do tej pory. Nieznajomość tych uwarunkowań oraz nieznajomość literackiej konwencji może prowadzić do np. zbyt dosłownego, a przez to błędnego lub zdeformowanego rozumienia tekstu.
Książka uświadomiła mi przede wszystkim głębię zagadnienia Pisma Świętego oraz to, że aby nie pobłądzić w tej kwestii, potrzeba przede wszystkim znaleźć sobie dobrego przewodnika. To zadanie świetnie spełnia omawiana książka.
Emilia Fornalczyk
Emilia Fornalczyk
