Muzyka od zawsze towarzyszy człowiekowi. Jej obecność zaznacza się we wszystkich sferach życia ludzkiego: religijnej, patriotycznej. Na codzień każdy z nas „spotyka” dźwięki, nuty, melodie… Niektórzy wsłuchują się w piękne utwory klasyków muzyki na koncertach w Filharmonii, inni natomiast w rytm muzyki tańczą na dyskotekach.
Muzyka w życiu człowieka spełnia wiele istotnych funkcji. Dla mnie osobiście najważniejsze jest to, że dźwięki i melodie pozwalają mi wyciszyć się, wyrazić swoje emocje, wypowiedzieć wszystko to, co trudno wymówić ustami.
Muzyka ułatwia człowiekowi przełamywanie bariery wstydu. Uczy wyrażania uczuć. Usuwa strach, lęk, zmęczenie. Wszystkie te walory muzyki sprawiają, że może się ona stać wspaniałą formą pracy z dziećmi i młodzieżą, zarówno pełnosprawną, jak i o obniżonej lub niepełnej sprawności.
Autorka książki Muzyka jako element wychowania – Agnieszka Ewa Jarkowska wskazuje na wartość wychowawczą muzyki w rozwoju dziecka z niepełnosprawnością. Dzieci takie często wstydzą się swojej inności. Nawiązywanie nowych znajomości przychodzi im z dużą trudnością. Zabawy muzyczne pozwalają im przełamywać bariery. Ułatwiają kontakty z innymi dziećmi.
Aby pomóc nam zrozumieć problemy rozwojowe dzieci z niepełnosprawnością, autorka zamieściła w książce rozdział pt. Rozwój osobowy dziecka z niepełnosprawnością. Zwraca w nim szczególną uwagę na wizję, obraz człowieka w ujęciu personalistycznym. Wyjaśnia nam również jak przebiega rozwój dziecka, jakie procesy wówczas zachodzą. Podkreśla wpływ niepełnosprawności na ich przebieg oraz rozpatruje dwa aspekty rozwoju dzieci z niepełnosprawnością: psychologiczno-pedagogiczny oraz personalistyczno-pedagogiczny.
W drugim rozdziale autorka wyjaśnia podstawowe pojęcia muzyczne. Opisuje rolę muzyki w życiu człowieka. Zastanawia się nad czynnikami, które wpływają na kształtowanie się postaw dziecka z niepełnosprawnością wobec muzyki. Opisuje również rolę terapeutyczną muzyki w pracy z chorymi i niepełnosprawnymi osobami.
Trzeci rozdział poświęcony jest w całości metodom i formom muzykoterapii oraz możliwościom zastosowania form aktywności muzycznej w poszczególnych typach niepełnosprawności.
Dodatkiem do książki są scenariusze zajęć autorstwa dr M. Kisiela, które są przykładem wykorzystywania aktywności muzycznej i muzyki w pracy z dziećmi z niepełnosprawnością. Na ich podstawie można ułożyć własne konspekty zajęć z dziećmi.
Publikacja ta porusza bardzo ważny temat. Jest to z pewnością duży atut tej książki. Niestety, język, którym jest napisana może powodować zniechęcenie lub wręcz niezrozumienie.
Jest to praca naukowa polecona głównie studentom psychologii, pedagogiki, muzykoterapii, pielęgniarstwa, medycyny i tym podobnych kierunków specjalizujących się w pracy z dziećmi. Pomimo tego polecam ją każdemu z was. Dla niektórych język naukowy może okazać się całkiem prosty.
Katarzyna Dąbek
